• Snel herstel met onze oefeningen
  • Trainingsprogramma’s op maat
  • Betrouwbare informatie van de sportzorgprofessional

Lopersknie 

Lopersknie in het kort

  • Lopersknie (iliotibiale band syndroom of tractus iliotibialis frictie syndroom, in het Engels ook wel 'runners knee' genoemd) is een overbelastingsblessure die veel voorkomt bij hardlopers en wielrenners.
  • Een lopersknie geeft inspanningsgebonden pijn aan de buitenzijde van de knie.
  • Met rust en rustig opbouwschema kan de lopersknie behandeld worden.
Lopersknie bij hardlopen

Wat is een lopersknie? 

  • Een lopersknie is een overbelastingsblessure met inspanningsgebonden pijn aan de buitenzijde van de knie.
  • Het komt regelmatig voor, cijfers hierover wisselen per onderzoek en onderzoeksgroep. Bij hardlopers ongeveer tussen de 1.6% tot 12%.
  • Een lopersknie wordt met name gezien bij hardlopers, wandelaars, wielrenners en fietsers.

Verschijnselen van de lopersknie

Een lopersknie veroorzaakt pijn aan de buitenzijde van de knie. Deze pijn komt vaak opzetten bij (hard)lopen of fietsen. In het beginstadium ontstaat deze pijn vaak na een voorspelbare afstand en trekt snel weer weg in rust. Als de blessure heviger is, kan deze sneller optreden en langer aanhouden. Er kan een milde zwelling ter plaatse aanwezig zijn.

Hoe kan een lopersknie vastgesteld worden?

Het is een diagnose die de arts kan stellen met het verhaal over de klachten en met het doen van lichamelijk onderzoek. Aanvullende onderzoeken met bijvoorbeeld foto’s of scans zijn niet nodig, maar worden soms wel gedaan om andere aandoeningen uit te sluiten.

Hoe ontstaat een lopersknie?

Aan de buitenzijde van het been loopt van de heup naar de knie een groot peesblad, de iliotibiale band of tractus iliotibialis. Aan de buitenzijde van de knie loopt het peesblad over een uitstekend deel van het bovenbeenbot (femurcondyl). Door druk van de band op dit bot, raakt het weefsel ertussen geïrriteerd. Dit wordt ook wel een steriele ontsteking genoemd. Voorheen werd gedacht dat een wrijving van deze band op het bot deze ontsteking veroorzaakt, momenteel zijn er meer aanwijzingen dat de druk dit veroorzaakt.

Plotselinge toename van trainingsduur of trainingsintensiteit kan deze overbelastingsblessure uitlokken. Ook beginnende hardlopers en sporthervatting op het oude niveau na ziekte of vakantie kan de klachten veroorzaken.

Wel of niet doorgaan met sporten bij een lopersknie?

Aanpassen van de training of tijdelijk onderbreken wordt aangeraden. Een vervangende sport die de klachten niet uitlokt, bijvoorbeeld het trainen van het bovenlichaam, kan een prettige (tijdelijke) oplossing zijn.

Risicofactoren

Wat draagt bij dat je een lopersknie oploopt?

  • Niet opbouwen van de training, verkeerde looptechniek en lopen op onregelmatig terrein zijn risicofactoren.
  • Er zijn ook aanwijzingen dat een verminderde kracht of disbalans van kracht van de been- en heupspieren kunnen bijdragen aan de klachten.
  • Mensen die de knie kunnen overstrekken (hyperextensie van de knie), hebben mogelijk ook een vergroot risico.

Wat kan ik zelf doen bij een lopersknie?

Rust is de beste behandeling gebleken, klachten moeten zo min mogelijk uitgelokt worden. Sporten en bewegingen die geen klachten geven, mogen wel uitgevoerd worden. Indien nodig mogen pijnstillers genomen worden. Er zijn aanwijzingen dat ontstekingremmende pijnstillers (NSAID’s) hierbij het meeste effect hebben. Deze kunnen genomen worden gedurende twee weken volgens de gebruiksaanwijzing. Raadpleeg bij langer gebruik een arts.

1. Trainingsaanpassingen

Pas de sportactiviteiten aan door minder lang of minder intensief te sporten. Bij hevige klachten zelfs even helemaal stoppen of over gaan op een vervangende activiteit.

2. Oefeningen

Een (sport)fysiotherapeut kan helpen met oefeningen om activiteiten weer rustig op te bouwen. Daarnaast kan deze adviseren over gerichte krachttraining en stretchen van de been- en heupspieren.

3. Criteria hervatting

Pijnklachten moeten afgenomen zijn en bij hervatten van de activiteiten niet toenemen. Is dit toch het geval, dan moet het trainingsschema weer aangepast worden. Bij blijvende en/of terugkerende klachten is verder aanvullend onderzoek te overwegen i.s.m. de sportarts om andere aandoeningen uit te sluiten..

Behandelbeleid bij een lopersknie

Na een periode van rust of aangepaste activiteit moeten de activiteiten weer langzaam opgebouwd worden. Hierbij mag het sporten geen pijnklachten geven. Als deze manier van behandelen geen effect heeft, kan er overwogen worden om een injectie met corticosteroïden te geven, maar dit zal niet de eerste keus van behandelen zijn.

Een operatieve ingreep is zelden nodig. Uit wetenschappelijk onderzoek komen aanwijzingen dat bij een niet werkende conservatieve behandeling van meer dan 6 maanden dit mogelijk effect heeft. Voor overtuigend bewijs is echter meer onderzoek nodig.

Voorkomen (preventie) van een lopersknie

  • Het rustig opbouwen van activiteiten is erg belangrijk, evenals een goede looptechniek. Het is aan te raden om hierbij altijd een warming up en cooling down te doen. Verder kan lopen op een egale ondergrond mogelijk preventief werken.
  • Gerichte krachttraining van de been- en heupspieren voorkomt een verminderde kracht of disbalans van kracht.
  • Daarnaast kunnen ook stretchoefeningen gedaan worden.
  • Juiste afstelling van de (race)fiets is aan te raden, al zijn er geen bewijzen voor dat dit ook helpt in het voorkomen van deze specifieke blessure.

Willemijn Diemer, sportarts
Zoek een sportzorgprofessional