- Snel herstel met onze oefeningen
- Trainingsprogramma’s op maat
- Betrouwbare informatie van de sportzorgprofessional
Blog 2: Eerste hulp bij het verwerken van je blessure
Geblesseerd zijn is kl*te. Dat je je rot voelt is heel logisch. Maar hoe ga jij om met jouw pijn, angsten, piekergedachten en somberheid? Ga je ze uit de weg, laat je ze toe of negeer je ze?
In dit blog bespreken Afke van der Wouw en Yara van Gendt het tweede hoofdstuk van hun boek Leren Revalideren.
Pijn hoort erbij
Vooropgesteld, pijn is helemaal niet fijn. Het is heel logisch dat je er zo snel mogelijk vanaf wilt en het niet wilt voelen. Maar pijn hoort er wel bij. Je hebt ermee te dealen. Daarbij komt nog dat pogingen om deze gedachten, gevoelens en pijn te controleren (gedachtenonderdrukking) er tegenstrijdig genoeg juist voor zorgen dat ze vaker voorkomen. Zo kan het afzeggen van een fysiotherapiesessie, omdat je pijn hebt, er juist voor zorgen dat je de volgende keer nóg meer pijn hebt als je wel weer gaat.
De meeste mensen doen niets met opkomende emoties, terwijl die er op dat moment wel gewoon zijn. Ik vind het dan wel lekker om dat te gebruiken. Bijvoorbeeld als je vlak voor een wedstrijd in de wc staat en denkt: het liefst zou ik nu het gebouw uit rennen en in mijn bed gaan liggen met een zak chips en een fles cola. Dat kun je niet doen, maar het is wel de impuls die jouw lijf geeft. Dat moet je toelaten, in plaats van het te onderdrukken. Als je dat gevoel ten volle beleeft, wordt het groter tot het ontploft. En dan ben je wel klaar om te knallen, zeg maar.
Oud-judoka Dennis van der Geest over zijn manier van problemen oplossen in de Volkskrant (5 november 2007)
Twee tips afstand nemen van je (negatieve) gedachten
- Tip 1: Schrijf je gedachten op in een schriftje: lekkerlijk je gedachten uit je hoofd halen en van je afschrijven.
Geblesseerde sporters die hun emoties opschrijven en bijhouden in plaats van ze weg te stoppen en ze te onderdrukken, ervaren minder stress en stemmingswisselingen. Daarnaast blijken zij zich ook minder moedeloos, bedrogen en rusteloos te voelen. Zij zijn namelijk actief bezig met de verwerking van hun blessure en alle ellende die daarbij komt kijken. Werkbladen die je daarbij kunnen helpen zijn ‘Dagelijks dagboek’, ‘Wekelijks dagboek’ en ‘Maandelijks dagboek’ op www.lerenrevalideren.nl
- Tip 2: Praat met mensen over je gedachten.
Vaak klinken je gedachten al veel minder serieus en ‘waar’ als je ze hardop uitspreekt. Door de ruimte die er ontstaat heb je de keuze om te doen wat jij wilt doen in plaats van te doen wat je automatisch doet als je die gedachten hebt.
Ruimte tussen gedachten en gedrag
Je wilt ruimte ervaren tussen je gedachten en je gedrag, zodat je zelf bepaalt wat de invloed van je gedachten op jouw gedrag is. Bijvoorbeeld: iemand noemt je tijdens een wedstrijd ‘zwak’ en jij bepaalt zelf of je dan de rest van de wedstrijd op ‘safe’ gaat spelen en je terugtrekt of dat je het spel blijft spelen dat jij wilt spelen. Wanneer jij je los kunt maken van je verstand, of als je vanuit een andere hoek naar je verstand kan kijken, verliest het zijn macht over je.
Pijn, angsten, piekergedachten en somberheid uit de weg gaan
In onze maatschappij is alles erg gericht op ‘een goed gevoel hebben’. Er wordt vaak gezegd dat als je maar vaak genoeg tegen jezelf zegt dat je het kan, je het ook kan. We zijn erg gericht het negatieve zo snel mogelijk te tackelen en op te lossen. Als je je niet goed voelt, moet dat weg, opgelost worden, verdwijnen. Want als het opgelost is, kan je weer verder met waar je mee bezig was. Dus hup, een pijnstiller nemen als je hoofdpijn hebt, ergens anders over beginnen als iemand lastige vragen stelt, een andere radiozender opzetten in de auto als die irritante reclame begint. We willen het onszelf zo makkelijk mogelijk maken.
Als we ongemak ervaren, gaan we ervan weg of leiden we onszelf af. Maar helpt dit ook? Wie zegt dat we controle hebben over wat we denken en voelen? Blijkbaar denken we die controle te hebben, anders zouden we ook niet vinden dat we ‘verkeerd’ denken en het anders moeten aanpakken.
Pijn, angsten, piekergedachten en somberheid toelaten
Stel je eens voor dat je geen controle over je gedachten en je gevoelens hebt, maar alleen over je gedrag. Dat je alleen invloed hebt op wát je met je gedachten en gevoelens doet en niet op de inhoud ervan. Hoe serieus je ze neemt, hoeveel impact je ze laat hebben, hoe groot je ze maakt. Hoe zou dat zijn? Het scheelt een hele hoop energie en gedoe, die je wellicht eerder stopte in het controleren van je gedachten en emoties.
Wat nou als je die gevoelens en gedachten toelaat? Dat je niet het gevecht met ze aangaat, maar ze er laat zijn? Misschien ben je bang dat ze je zullen overspoelen, dat je geen controle meer over ze hebt en dat je er niet meer uit zult komen. Dat is logisch en normaal. Vecht er niet tegen en laat ze toe. Ja, dat is eng en spannend. Nee, je weet dan niet precies wat er gebeurt. Het toelaten van je gedachten en emoties is niet per se prettig. Het scheelt wel een hoop vechten en energie. Energie die je uiteindelijk in dingen kan stoppen die je écht belangrijk vindt.
Sportpsychologen Afke van de Wouw en Yara van Gendt
Afke van de Wouw is sportpsycholoog, bewegingswetenschapper en voormalig fysiotherapeut. Yara van Gendt is sportpsycholoog VSPN® en Psycholoog NIP.
Elke woensdag werken zij samen vanuit WOUW Performance Coaching op de KNVB Campus in Zeist, in het open voetbal innovatiecentrum, gebouw #11.
