Omgaan met tegenslag: hoe word ik hier beter in?

Als sporter zul je ongetwijfeld tegenslagen hebben meegemaakt en gaan meemaken. Tegenslagen zijn namelijk onvermijdelijk. Omgaan met tegenslagen betekent praktisch gezien een andere route vinden om bij je doel te komen. Daar is onder andere flexibiliteit en weerbaarheid voor nodig.

Vanuit de stoïcijnse filosofie wordt gesteld dat er áltijd een route is om bij een doel te komen en dat iedere tegenslag overwonnen kan worden. Dit impliceert dat er dus meerdere wegen naar Rome leiden. Wanneer je rekent op tegenslagen, kun je je daarop voorbereiden en tegenslagen zien als manieren om te groeien en je sterker te maken. De vraag luidt dan ook: Hoe kan ik beter worden in het omgaan met tegenslagen?

In dit artikel geven Yara van Gendt en Renate Hensen (beiden SPORTPSYCHOLOOG VSPN®), tips.

Zoek een sportpsycholoog

Tip: ga aan de slag met factoren waar je controle op hebt

Ga aan de slag door onderscheid te maken tussen de factoren waar je als sporter controle over hebt en waar je geen controle over hebt. Benoem deze factoren in een gesprek met je coach of schrijf ze voor jezelf op. De vervolgstap is het accepteren van de factoren waar je geen controle over hebt en je energie steken in de factoren waar je wel controle over hebt.

Interpretatie van de situatie

De manier waarop je naar een situatie kijkt is vaak anders dan hoe een teamgenoot of je coach naar diezelfde situatie kijkt. Dit heeft onder andere te maken met je ervaringen en karakter. Of je een situatie als een tegenslag ervaart verschilt dus ook per persoon.

Eenzelfde situatie kan verschillende gedachten en emoties oproepen bij verschillende sporters. Denk bijvoorbeeld aan een NK wielrennen, waar een wielrenner die uit de subtop komt aan meedoet en ook de Nederlands Kampioen van vorig jaar. Voor de wielrenner uit de subtop kan de ervaren druk minder hoog liggen dan voor de Nederlands Kampioen van vorig jaar. Het rijden van precies dezelfde tijd op hetzelfde onderdeel en hetzelfde toernooi kan voor de subtop wielrenner als een overwinning voelen, terwijl het voor de Nederlands Kampioen als verliezen kan voelen. Dezelfde situatie brengt dus voor de ene sporter blijdschap en de andere sporter teleurstelling met zich mee.