Borstkanker en sport

Tijdens behandeling borstkanker

Tijdens het ziekteproces en behandeling zijn er vaak klachten die het bewegen en sporten belemmeren. Deze klachten kunnen, naast alle zorgen en een intensief afsprakenschema, de lust tot bewegen wegnemen. Sommige vrouwen zien er juist een welkome afleiding in. Meerdere onderzoeken tonen aan dat zowel conditietraining (cardiotraining), als krachttraining veilig uitgevoerd kunnen worden tijdens behandeling met chemo- en/of radiotherapie. Er zijn ook aanwijzingen dat dit een positief effect heeft op klachten als vermoeidheid, angst, slaapproblemen en botkwaliteit.

Na een operatieve behandeling moet de eerste periode rekening gehouden worden met de wondgenezing, maar (aangepaste) activiteiten zijn ook hier mogelijk en wenselijk.

Na de behandeling borstkanker

Uit veelvuldig wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het veilig is en voordelen heeft om na de behandeling van borstkanker te sporten. Het maakt hierbij niet uit of de behandeling operatief, met chemotherapie, met radiotherapie of een combinatie hiervan is geweest. Veel vrouwen worden nabehandeld met hormonen of targeted therapie (doelgerichte behandeling met medicijnen). Deze nabehandeling hoeft het sporten of bewegen niet in de weg te staan.

Vermoeidheid en pijn zijn klachten die veel aanwezig zijn na de behandeling van borstkanker. Toch zijn er aanwijzingen dat deze klachten verbeteren met regelmatig bewegen. Lymfe-oedeem is ook uitgebreid onderzocht en ontstaat of verergert niet door sporten en bewegen. Ook krachttraining kan in dit kader veilig uitgevoerd worden. Schouderklachten met hierbij een bewegingsbeperking kunnen verbeteren door het bewegen en oefenen. Verder nemen algemene factoren als conditie en spierkracht toe door te sporten.

Beweeg- en sportadvies bij borstkanker

Rekening houdend met enkele adviezen, zijn veel sportieve activiteiten mogelijk tijdens en na de behandeling van borstkanker.

• Een rustige opbouw van de activiteiten is belangrijk om overbelasting te voorkomen. Ook een warming up en cooling down zijn bij iedere activiteit aanbevolen. Het lichaam kan gevoeliger zijn voor overbelastingsblessures door ziekte, behandeling en een periode van inactiviteit.
• Sportmomenten dienen goed ingepland worden om zo een juiste energieverdeling te behouden. Sporten op dagen met ziekenhuisafspraken kan te veel zijn, zorg voor voldoende rustmomenten. Ook na de behandeling blijft dit een aandachtspunt.
• In de periode na een operatie of bij veel pijnklachten in het behandelde gebied, kan een training gekozen worden die het bovenlichaam ontziet. Ook het vermijden van rennen en springen is hierbij aanbevolen. Dit is makkelijk te realiseren op bijvoorbeeld een hometrainer.
• Een goed passende (sport)beha geeft de nodige extra ondersteuning. Er zijn speciale medische beha’s met veel ondersteuning gemaakt om te dragen na een borstoperatie. Deze hebben extra aandacht voor het materiaal, de sluiting en eventueel plek voor een prothese. Als de reguliere sport beha’s of de medische variant niet genoeg comfort geven, kan een beha ook op maat gemaakt worden.
• Kies voor een plezierige activiteit, dit is makkelijker vol te houden.

Sportarts inzetten bij borstkanker

Een sportarts kan op basis van een sportmedisch onderzoek gerichte adviezen geven. Bij dit onderzoek zal extra aandacht zijn voor de belasting en belastbaarheid. Dit kan sterk verschillen per persoon en is naast het ziektebeloop ook onder andere afhankelijk van omgevingsfactoren (zoals bijvoorbeeld werk en gezin) en het activiteitenniveau voorafgaand aan de ziekte. Met deze gegevens en overige informatie uit het sportmedisch onderzoek, kan een passend herstel- en sportprogramma opgesteld worden. Dit programma kan bestaan uit adviezen om zelfstandig mee te gaan trainen, met een personal trainer uit te voeren of onder begeleiding van een (sport)fysiotherapeut. Indien een medisch specialistisch revalidatieprogramma nodig is, zal een verwijzing plaatsvinden naar de revalidatie geneeskunde.

Neem contact op met de sportarts in jouw buurt

Naast adviezen met betrekking tot het bewegen, kunnen zo nodig aanbevelingen gedaan worden en informatie gegeven over voeding. Indien nodig kan doorverwezen worden naar een (sport)diëtist. Ook een verwijzing naar de psychologie kan op indicatie gedaan worden.  

Stichting Tegenkracht

Vaak is het lastig om te beginnen met sporten tijdens en na borstkanker. Stichting Tegenkracht helpt oncologie patiënten aan een sportplan op maat. Op basis van de uitslag van een sportmedisch onderzoek geeft de sportarts een advies. Met dit advies en de wensen van de deelnemer wordt door Stichting Tegenkracht een passende sportlocatie en –begeleider gezocht. Een sportplan van maximaal zes maanden wordt gemaakt en heeft als doel weer zelfstandig te kunnen sporten in het reguliere sportaanbod. Kijk op de website van Stichting Tegenkracht voor meer informatie.