- Snel herstel met onze oefeningen
- Trainingsprogramma’s op maat
- Betrouwbare informatie van de sportzorgprofessional
Gezichtsletsel
Wat te doen bij een hoofdletsel?
Het hoofd is een deel van het lichaam dat goed beschermd is door de harde schedel, maar desalniettemin ernstig letsel op kan lopen bij het sporten.
Hersenschuddingen kunnen ontstaan bij botsingen of valpartijen tijdens het sporten, bij vechtsporten, maar ook door het verkeerd koppen van de bal bij voetbal.
Ook aan het gezicht kunnen blessures ontstaan. Ballen kunnen in het gezicht terecht komen, en bloedneuzen, gebitsschade en blauwe plekken veroorzaken. Komen ze echter in het oog terecht, dan kan de schade veel ernstigere gevolgen hebben.
Bescherming van hoofd en gezicht is dan ook geen overbodige luxe bij een aantal risico-sporten!
Wat te doen bij een gebitsletsel?
Eigenlijk alle verwondingen aan je gebit. Dus een tand door je lip, of ernstiger. Gebitsletsel ontstaat vaak als gevolg van een bal of een stick in je gezicht. Je tanden kunnen los gaan zitten, uit je kaak raken en soms zelfs in de tandkas geslagen zijn.
Het is heel belangrijk dat je een losse tand goed bewaart. Bijvoorbeeld in de tandkas, waarna je je kaken goed op elkaar houdt. Dit kun je doen door op een zakdoek te bijten. Wanneer dit niet lukt, kun je ‘m ook onder je tong of in een zakje met speeksel of water bewaren. Ga zo snelmogelijk naar een tandarts of een kaakchirurg, want het terugplaatsen van de tand moet eigenlijk binnen een half uur na het letsel gebeuren. Laat alles goed nakijken. Omdat een tandletsel zo opvalt, worden andere beschadigingen zoals een kaakfractuur over nog wel eens over het hoofd gezien.
Simpel en doeltreffend: draag een gebitsbeschermer. Kijk op www.voorkomblessures.nl voor meer informatie over bitjes.
Wat te doen bij een neusletsel?
De neus bestaat voornamelijk uit kraakbeen en voor een klein deel uit bot. Het botdeel is eigenlijk een verlenging van het voorhoofd; de rest van de neus bestaat uit kraakbeen, slijmvliesbekleding en huid. Er zijn twee functies van de neus, namelijk het reukvermogen en de airconditioning voor de longen. Wanneer wij koude buitenlucht inademen, wordt deze lucht op weg naar de longen in de neus op temperatuur gebracht en tevens van de juiste vochtigheid voorzien.
Letsels van de neus geven vaak een (tijdelijke) vermindering van het reukvermogen, dat ook de smaak aantast. Een slechte of mindere luchtpassage heeft invloed op de sportprestaties. Bij een direct letsel door een harde vuistslag kan er een neusbloeding ontstaan; in ernstiger gevallen kunnen de neusbotjes breken of kan er een bloeduitstorting in het neus tussenschot optreden.
De eerste behandeling is met gazen of watten de bloeding tegen te gaan, waarbij tevens de neus onder het harde deel moet worden dichtgedrukt. Een ernstige bloeding, een scheve neus of het dichtzitten van de neus vereist een medische behandeling, die in de meeste gevallen op de EHBO van een ziekenhuis zal moeten plaats vinden. Bij een scheve en dus gebroken neus zal deze met de juiste techniek door een KNO arts recht gezet moeten worden. Hierna dient - net zoals bij andere breuken - rust genomen dienen te worden om de breuk te laten helen. Soms gaat dit met behulp van een gipsspalkje. Als sportarts adviseer ik meestal ongeveer 3-4 weken niet te sporten.
In slechts enkele gevallen kan de sporter sneller weer sporten m.b.v. een gezichtsmasker. Dit masker moet dan goed passend gemaakt worden en goed gefixeerd worden aan het voorhoofd. Ook moet er voldoende gezichtsvermogen blijven. De bekende Britse voetballer Paul Gascoine was ook al eens te bewonderen met zo'n gezichtsmasker.
Wat te doen bij een oorletsel?
Een sport waarbij de oren vaak de klos zijn is judo. Bij het vastpakken van de jas en het werpen van de tegenstander worden vaak de oren geraakt. Door het harde contact van hand of elleboog met het oor kan in de oorschelp een bloeding ontstaan. Als het bloed langere tijd met het kraakbeen van de oorschelp in contact is, zal het kraakbeen oplossen. Het oor zal schrompelen en het typische beeld van een “bloemkool”oor geven. Om deze verschrompelde oren te voorkomen moet snel nadat de bloeding is ontstaan geprobeerd worden het bloed daar weg te krijgen. Dit kan via het uitzuigen met een naald of met een klein sneetje. Hoe minder bloed er achter blijft hoe beter. Overigens is dit een esthetisch probleem, het gehoor zelf wordt niet beïnvloed.
Bij de duiksport kunnen oorproblemen dodelijk zijn. Allereerst zal een beginnende duiker met oorproblemen meestal geen geschiktheidverklaring ontvangen; veel oorklachten als ontstekingen en “loopoor” zullen tijdens het duiken tot zo veel problemen leiden dat veilig duiken onmogelijk is. Het gevaar b.v. bij een niet dicht trommelvlies is dat het water dan via de gehoorgang het middenoor in loopt en o.a. duizeligheidklachten kan geven.
Bij het duiken moet men ook kunnen “klaren”; dit is de luchtdruk in het middenoor aanpassen aan druk van buiten. Dit is een belangrijke techniek die bij de duikopleiding wordt bijgebracht. Als men niet goed klaart en te snel daalt of te snel stijgt, kan door het hoge druk verschil het trommelvlies scheuren. Dit is behalve erg pijnlijk ook gevaarlijk vanwege de pijn en duizeligheid die het te weeg brengt. Ook kunnen bij het duiken in vooral zoetwater ontstekingen in de gehoorgang ontstaan door achterblijven van water.
Tot slot moeten natuurlijk ook de “lawaaisporten” worden genoemd: pistool- en geweerschieten, maar ook de auto- en motorsport. Het beschermen van je oren in situaties waarbij de decibellen blijvende gehoorbeschadiging kunnen geven is een noodzaak. Het is even wat extra moeite om de oordopjes elke keer in te doen, maar het voorkomt op termijn veel ellende (en een gehoorapparaat).