De Quervain tenosynovitis

Dit is naar de naam van de arts die de aandoening als eerste beschreef, het wordt ook wel stenoserende tenosynovitis of tendovaginitis stenosans van de eerste extensorpeesschede genoemd

De Quervain tenosynovitis in het kort

• De Quervain tenosynovitis is een overbelastingsblessure van de strekpezen en peeskoker van de duim.
• Klachten bestaan uit een belastingafhankelijke pijn aan de duimzijde van de pols.
• Met rust en een rustig opbouwschema kan deze blessure behandeld worden.

Wat is de Quervain tenosynovitis?

Twee pezen van de duim lopen ter hoogte van de pols gebundeld in een tunnel van fibreus stug weefsel (peeskoker). Als deze peeskoker overbelast wordt, ontstaat er een irritatie. Dit wordt ook wel een steriele ontsteking genoemd. Door deze steriele ontsteking zwelt het weefsel (synovium) van de peeskoker op, waardoor de ruimte voor de pezen minder wordt. Hierdoor gaat het bewegen van de pezen stroever, waardoor de pezen ook gaan irriteren. Dit geeft een pijn aan de duimzijde van de pols bij het gebruik van hand of pols.

Hoe vaak komt de Quervain tenosynovitis voor?

In de algemene bevolking heeft ongeveer 0.5% van de mannen en 1.3% van de vrouwen hier last van.

Bij welke sporten komt de Quervain tenosynovitis voor?

Vooral bij racketsporten (zoals tennis), roeiers, golfers en bowlers. Het wordt ook veel gezien in beroepen met herhalende bewegingen van de pols, zoals het schroevendraaien door timmerlieden.

Verschijnselen van de Quervain tenosynovitis

Klachten bestaan uit een belastingafhankelijke doffe, branderige pijn aan duimzijde van de pols. Als de blessure heviger is, kunnen de onderarm en duim meedoen en klachten ook in rust aanwezig zijn. Bij bewegen van de duim kan soms een krakend geluid gehoord worden.

Hoe kan de blessure vastgesteld worden?

Het is een diagnose die de arts kan stellen met het verhaal over de klachten en met het doen van lichamelijk onderzoek. Aanvullende onderzoeken met bijvoorbeeld foto’s of scans zijn niet nodig, maar worden soms wel gedaan om andere aandoeningen uit te sluiten. 

Hoe ontstaat de Quervain tenosynovitis?

Plotselinge toename van trainingsduur of trainingsintensiteit kan deze overbelastingsblessure uitlokken, met name bij racketsporten, roeiers, golfers en bowlers. Ook beginnende sporters in deze disciplines en sporthervatting op het oude niveau na ziekte of vakantie kan de klachten veroorzaken.

Risicofactoren, wat draagt bij dat je de blessure oploopt?

Niet opbouwen van de training is een belangrijke risicofactor. Mensen met reumatoïde artritis hebben een vergroot risico op het ontwikkelen van deze blessure.

Wel of niet doorgaan met sporten?

Aanpassen van de training of tijdelijk onderbreken wordt aangeraden. Een vervangende sport die de klachten niet uitlokt, bijvoorbeeld het trainen van het onderlichaam, kan een prettige (tijdelijke) oplossing zijn.

Wat kan ik zelf doen?

Vermijd activiteiten die de klachten uitlokken. Sporten en bewegingen die geen klachten geven, mogen wel uitgevoerd worden. Om extra rust te geven, kan een afneembare spalk of brace gedragen worden om de pols en duim. Indien nodig mogen pijnstillers genomen worden. Er zijn aanwijzingen dat ontstekingremmende pijnstillers (NSAID’s) hierbij het meeste effect hebben. Deze kunnen ook smeerbaar op de huid gebruikt worden, zoals Tantum, Voltaren Emulgel of Advil gel. Deze kunnen gedurende twee weken toegepast worden volgens de gebruiksaanwijzing. Raadpleeg bij langer gebruik een arts.

Trainingsaanpassingen

Pas de sportactiviteiten aan door minder lang of minder intensief te sporten. Bij hevige klachten zelfs even helemaal stoppen of over gaan op een vervangende activiteit.

Oefeningen

Een (sport)fysiotherapeut kan helpen met oefeningen om activiteiten weer rustig op te bouwen. Daarnaast kan deze adviseren over gerichte krachttraining en stretchen van de armspieren.

Behandelbeleid bij de Quervain tenosynovitis

Na een periode van rust of aangepaste activiteit, eventueel met spalk of brace, moeten de activiteiten weer langzaam opgebouwd worden. Hierbij mag het sporten geen pijnklachten geven. Als deze manier van behandelen geen effect heeft, kan er overwogen worden om een injectie met corticosteroïden te geven, maar dit zal niet de eerste keus van behandelen zijn.

Een operatieve ingreep is zelden nodig, maar kan bij hardnekkige gevallen overwogen worden. Hierbij zal de peeskoker die de twee pezen omringd worden doorgenomen.

Criteria hervatting

Pijnklachten moeten afgenomen zijn en bij hervatten van de activiteiten niet toenemen. Is dit toch het geval, dan moet het trainingsschema weer aangepast worden. Bij blijvende en/of terugkerende klachten is verder aanvullend onderzoek te overwegen in samenwerking met de sportarts om andere aandoeningen uit te sluiten..

Voorkomen (preventie) van de Quervain tenosynovitis

Het rustig opbouwen van activiteiten is erg belangrijk, evenals een goede techniek. Denk hierbij aan de juiste grip op een racket en de  manier van slaan. Ook is het aan te raden om altijd een warming up en cooling down te doen.

Gerichte krachttraining van de arm- en rompspieren kunnen mogelijk ondersteunen door de belastbaarheid te verhogen. Daarnaast kunnen ook stretchoefeningen gedaan worden.