Runners toe (subunguaal hematoom, bloeduitstorting onder de teennagel)

Runners toe in het kort

• Een subunguaal hematoom (bloeduitstorting onder de teennagel) ontstaat door een directe klap of geleidelijker door herhaald trauma.
• Door het trauma ontstaat een pijnlijk verkleurde, blauw/zwarte teennagel.
• Pijnklachten trekken vanzelf weg, in ernstigere gevallen moet soms een gat in de nagel geboord worden om de druk en pijn te verlichten.
• De verkleuring is zichtbaar totdat de teennagel geheel vernieuwd is.

Wat is een runners toe?

Door een directe klap of een geleidelijk herhaald trauma raakt het weefsel onder de nagel beschadigd. Door een bloeduitstorting onder de nagel kan deze blauw/zwart verkleuren. Door de bloeduitstorting is de druk onder de nagel verhoogd, wat vervelend pijn doet. Indien nodig kan een gat geboord worden in de nagel om de druk te verlagen. De verkleuring kan enkele weken tot een jaar zichtbaar zijn, namelijk de duur dat de nagel nodig heeft om zich te vernieuwen. Ook kan de nagel door de onderliggende beschadiging eraf vallen, waarna in de meeste gevallen wel weer een nieuwe nagel groeit. Buiten de vervelende klachten om, is het verder een relatief onschuldige blessure.

Hoe vaak komt een runners toe voor?

Het komt zeer regelmatig voor, er zijn geen sportspecifieke cijfers bekend. Dit is mede doordat veel mensen geen dokter bezoeken bij deze blessure.

Bij welke sporten komt een runners toe voor?

Het kan bij iedere sport voorkomen, maar het wordt vooral gezien bij het hardlopen van langere afstanden, voetbal, bergbeklimmen en ballet (met name bij het dansen op spitzen).

Verschijnselen van een runners toe

Een pijnlijke teen met hierbij een verkleuring van de teennagel. Meestal betreft het de nagel van de grote teen. In dagen tot weken na de initiële verkleuring kan de nagel er ook nog afvallen. Indien de nagel wel blijft zitten, blijft de verkleuring zichtbaar tot de nagel zich geheel vernieuwd heeft. Bij de grote teen duurt dit het langste; tot wel een jaar.

Als er sprake is van zwelling, roodheid en/of vochtuitvloed, dan kan er sprake zijn van een bijkomende infectie en dient dit spoedig door een arts beoordeeld te worden.

Hoe kan de blessure vastgesteld worden?

Het is een diagnose die veel mensen zelf zullen stellen en waar ze geen arts voor bezoeken. Indien er wel een arts bezocht wordt, zal deze de diagnose stellen aan de hand van het verhaal over de klachten en met het doen van lichamelijk onderzoek. Aanvullende onderzoeken met bijvoorbeeld foto’s of scans zijn niet nodig. Soms wordt dit wel gedaan om andere bijkomende aandoeningen, zoals een breuk na een groter trauma, uit te sluiten.

Hoe ontstaat een runners toe?

Door een directe klap of een geleidelijker trauma raakt het weefsel onder de nagel beschadigd. Een directe klap kan het laten vallen van een zwaar object op de teen zijn, bijvoorbeeld een dumbell of een persoon. Ook een meer geleidelijk proces van herhaalde mildere druk kan dit veroorzaken, zoals de druk van een schoen bij hardlopen. Tot slot kan ook de manier van belasten het probleem zijn, zoals bij bergbeklimmen of ballet.

Risicofactoren, wat draagt bij dat je de blessure oploopt?

Het dragen van slecht zittende of verkeerd gestrikte schoenen (zowel te strak als te los) geeft een groter risico op dit probleem. Zo ook het hardlopen op een aflopende helling (bergaf) en het rennen van langere afstanden, zoals een halve of hele marathon. Het hebben van langere teennagels kan in schoenen een grotere druk geven op de nagel. Een verkeerde techniek bij het dansen op spitzen kan onnodig veel druk geven op de nagels.

Wel of niet doorgaan met sporten?

Indien de pijn het toestaat, mag er gewoon gesport worden. Indien de nagel eraf gevallen is, moet de onderliggende wond of tere huid beschermd worden in de sportschoenen.

Wat kan ik zelf doen bij een runners toe?

Indien het net gebeurd is, kan koelen met een koud kompres prettig aanvoelen. Het is vooral niet de bedoeling om zelf de nagel er af proberen te trekken als deze los ligt of zelf gaten te boren in de nagel. Dit kan onnodige schade geven. Het kort knippen van de nagel is wel aan te raden om zo vasthaken in sok of schoen te voorkomen. Indien de nagel er zelf al afgevallen is, is het noodzaak de teen schoon te houden. Dit kan bijvoorbeeld met een voetenbad met soda. Door de teen te verbinden zal deze beschermd worden in de schoen.

Trainingsaanpassingen

Indien de pijn het toelaat, hoeft de training niet onderbroken te worden. Hoge belasting van de teen en nagel kan de eerste dagen het beste vermeden worden. Bij ballet kan dit in de acute fase het niet op spitzen dansen betekenen en met hardlopen kortere afstanden of tussendoor rust, zoals een intervaltraining.

Oefeningen

Indirect kan het trainen van beenspieren en core mogelijk bijdragen aan een betere belasting van de voet en teen. Een goede core-stabiliteit en sterke beenspieren kan bijvoorbeeld bij ballet voor een betere positie in en op de spitzen zorgen. Voorbeelden van oefeningen zijn te vinden op https://www.sportzorg.nl/oefeningen.

Behandelbeleid bij een runners toe

De klachten kunnen erg vervelend zijn, maar een runners toe is meestal een onschuldige blessure. Bij veel pijn en een grote bloeduitstorting onder de nagel, kan er besloten worden om een gat in de nagel te boren om de druk te verlichten. Dit dient altijd door een persoon met medische achtergrond gedaan te worden.

In de dagen tot enkele weken nadat de bloeduitstorting ontstaan is, kan de nagel eraf vallen. De wond of tere huid eronder dient dan verzorgd en beschermd te worden tegen infecties. Bij een open wond kan dit bijvoorbeeld met een voetenbad met soda. De teen verbinden kan het beschermen in de schoen. Indien de teen rood, dik of warm is of als er vocht uit loopt, dient een arts geraadpleegd te worden.

De blauwe verkleuring is zichtbaar totdat de teennagel geheel vernieuwd is. Bij de grote teen duurt dit ongeveer 9 tot 12 maanden, bij de kleinere tenen korter. Pijnklachten zijn vooral de eerste dagen tot weken aanwezig en nemen langzaam af.

Criteria hervatting

Als de ergste pijn afgezakt is en er geen tekenen van infectie zijn (niet rood, dik, warm of pussig) kunnen de sportieve activiteiten weer opgepakt worden. Belasting met hoge druk op de teen of teennagel kan het beste geleidelijk aan worden opgebouwd.

Voorkomen (preventie) van een runners toe

Het dragen van goed passende schoenen kan problemen voorkomen. Ook dienen deze op de juiste manier gestrikt te worden, dit kan erg nauw luisteren. Teennagels kunnen het best zo kort mogelijk geknipt worden. Bij het dansen op spitzen is een juiste techniek van belang. In de spitzen kunnen speciale beschermende pads voor meer draagcomfort en prettigere pasvorm zorgen.