Schouder

Een gebroken sleutelbeen (clavicula) is vaak het gevolg van een val op de schouder of het sleutelbeen. Er ontstaat direct pijn met een vreemde stand van het sleutelbeen. De behandeling bestaat uit het nemen van rust door de aangedane arm enige tijd in een mitella te dragen.

Het uit de kom schieten is serieuze en pijnlijke aangelegenheid en komt vaak door valpartijen op de schouder bij bijvoorbeeld judo. Er kan een beschadiging van een pees, spier of zenuw ontstaan en het gewrichtskapsel wordt opgerekt, waardoor chronische instabiliteit van de schouder kan ontstaan. Het is belangrijk de schouder zo snel mogelijk weer te laten zetten, meestal gebeurt dit in het ziekenhuis m.b.v. pijnbestrijding. Het is belangrijk dat er goed gekeken wordt naar de bloedvoorziening van je arm en de functie van de armzenuwen, omdat deze structuren zich dicht bij het beschadigde schoudergewricht bevinden.

Voorkomen van schouderontwrichtingen
Schouderontwrichtingen worden meestal door vallen of door een draai-hefbeweging veroorzaakt. Vooral werpbewegingen, of het naar achter gooien van je bovenarm zijn berucht. Een verbetering van gooitechniek en beperkingen in bewegingen kan de kans op dit soort letsels verminderen. Vooral een voorzichtige opbouw van je schouderspierkracht (rotatoren) is belangrijk (zie oefeningen schouderspieren).

Wanneer je schouder herhaaldelijk uit de kom raakt, vermindert de pijn bij de ontwrichting en wordt het gemakkelijker de bovenarm weer in de schouderkom te krijgen. Een lange rustperiode na een herhaalde ontwrichting heeft geen zin meer. Je kunt beter de bewegingen die tot de ontwrichting leiden voorkomen, of je schouder laten opereren. Deze operatie versterkt het kapsel, maar geeft vaak wel enige beperking in de eindbewegingen van de schouder (heffen, naar achteren bewegen en naar buiten draaien van de bovenarm). Ook na deze operatie heb je tijd nodig voor de genezing en de opbouw van de kracht en beweeglijkheid van je schouder.
Klik om meer te lezen over een schouder uit de kom.

Chronisch spier/pees letsel is het meestvoorkomende schouderletsel door sport. Het onstaat voornamelijk door het veelvuldig maken van een bovenhandse beweging. Racketsporten en werpsporten worden hier veel mee geassocieerd, maar ook zwemmers kampen veel met schouderblessures, met name bij de onderdelen vrije slag en vlinderslag. Een schouderontsteking kan ook nog wel eens ontstaan als je op je arm valt. Als het kapsel en de banden van je schoudergewricht opgerekt worden, kan een instabiele schouder ontstaan, met als mogelijk gevolg een schouderpeesontsteking. Met name voor keepers is dit een mogelijk scenario.

De bovendoorn spier (supraspinatus) is met name de spier die de arm opheft en draait. Deze spier raakt bij deze regelmatig terugkerende bewegingen snel geïrriteerd. Omdat de bovendoorn spier echter door de vorm van het schoudergewricht niet veel ruimte heeft, zal deze klem komen te zitten. Kenmerkend voor deze blessure is een pijnlijk traject tijdens het heffen. Deze klachten zijn vaak hardnekkig, omdat de pijnlijke spier in het dagelijks gebruik steeds weer geïrriteerd wordt. Daarom is het zeker nodig om tijdelijk de sportactiviteiten te staken en ook de irriterende bewegingen (zoals boven het hoofd werken) zoveel mogelijk te vermijden. Naast het nemen van rust kan ook de fysiotherapeut oefeningen doen of een aantal technieken toepassen om de klachten te verhelpen. In een enkel geval is het nodig om een ontstekingsremmende injectie toe te dienen in de schouder.

Peesontstekingpijn delen we in naar toenemende ernst:

Fase 1: Alleen pijn na het sporten.
Fase 2: Ook pijn als je begint met sporten.
Fase 3: Ook pijn tijdens het sporten.
Fase 4: Zelfs pijn in rust.

Oorzaken
Een peesontsteking in je bovendoornspier (supraspinatus) ontstaat als gevolg van bovenhandse bewegingen, zoals borstcrawl en smashen bij racketsporten en volleybal.

De pees van deze spier wordt gemangeld tussen het schouderblad en de kop van de bovenarm, waardoor hij dikker wordt. Hierdoor neemt de ruimte voor de pees nog verder af, en ontstaat vooral bij zijdelingse hefbewegingen pijn en onmacht om deze bewegingen uit te kunnen voeren. Het begin van de hefbeweging is nog wel mogelijk, omdat dit door de monnikskapspier (deltoideus) wordt gedaan.

Op oudere leeftijd komt deze peesontsteking vaker voor omdat door de veroudering en het gebruik de pees slechter van kwaliteit wordt. Een matige slagtechniek of juist intensiever trainen en met meer kracht slaan, maken de kans op een peesontsteking groter.
Ook ontstekingen van de bicepspees, aan de voorzijde van je schoudergewricht of de infraspinatuspees, aan de achterzijde van de bovenarmkop komen bij sporters voor. Overbelasting van deze spieren, door smashen en werpen, zijn ook hierbij de oorzaak van de ontstekingsreactie van de pezen.

Voorkomen

• Goede slagtechniek, goede conditie en een rustige opbouw van de trainingsintensiteit zijn belangrijk om nieuwe klachten te voorkomen.
• Ook is het belangrijk om een warming up voor de training of wedstrijd en een cooling down na de training of wedstrijd te doen. Kijk op www.voorkomblessures.nl voor een goede warming up.
• Ook als je geen blessure hebt, is het soms prettig om bepaalde spieren of spiergroepen te versterken. In een trainingsprogramma met als einddoel de spieren te versterken, mag de belasting tijdens de oefeningen hoger zijn dan wanneer je een herstelprogramma doet.

Er zijn veel sporters, die een ontsteking oplopen door het inklemmen van de slijmbeurs onder het afdakje (acromion) van het schouderblad en de kop van de schouder; soms na een val, soms na statische belastingen (computer) en bij sporters tussen de 20 en 50 jaar vaak door een te ruime beweeglijkheid van het schoudergewricht met onvoldoende schoudercontrole.
De inklemming van de slijmbeurs vindt plaats door het \'rijden\' van de schouderkop tegen het afdakje door een te grote niet gecontroleerde speling in het gewricht. Pijnstillers en injecties zijn soms een verademing voor de pijn of om weer te kunnen slapen. Oplossen van de oorzaak is echter het stabiliseren van de schouder door gerichte oefentherapie. In sommige gevallen zal de behandelaar zelfs vanaf de basis moeten beginnen.

Klik om meer te lezen over de slijmbeursontsteking.

Bij zwemmen, racket-, gooi-, en slagsporten is een schouder warming-up met bijvoorbeeld een klein gewichtje of een oefenelastiek een goede preventieve maatregel om blessureleed te voorkomen.