Golfen

Algemene belasting van de golfspeler
Golf is een sport die het gehele jaar door gespeeld kan worden door mannen/vrouwen van alle leeftijden over banen van zeer verschillende natuurlijke moeilijkheidsgraden (heuvels, moeilijk te belopen oppervlakken met sterke wind, hellingen, grote afstand en van de ene hole naar de andere, enzovoort). Gesteld moet worden dat een volledige ronde, als er vlot wordt doorgespeeld/gelopen, 3,5 tot 5 uur duurt. Al met al vraagt ditnatuurlijk diverse vormen van fysieke kracht/inspanning, ongeacht de beperkingen of hulpmiddelen die gebruikt worden (draagtas, tas op handgetrokken golfkarretje of op elektrische golfcar, of buggies).

De gemiddelde 'gezelligheids'-speler mag misschien geregeld een baltraining doen (oefenen met de bal vanuit een oefenplaats op een oefenveld), van basistraining teneinde de algehele fysieke conditie op peil te houden, is vaak praktisch geen sprake. Zeker niet als gesproken wordt over de louter 'mooi-weer-speler'. Zelfs binnen de officiële golfcompetities kan echter nog nauwelijks gesproken worden van basistraining, naast de specifieke baltraining die alleen gericht is op het golfspel.
Ook aan warming-up zou veel meer aandacht moeten worden besteed; niet alleen met de club en de bal, maar ook fysiek (voor een ronde zou voorbereiding moeten plaatsvinden).
Afgezien van de geestelijke belasting door de sport (frustraties) is de fysieke belasting, zoals reeds gememoreerd, vaak zwaar. Bij de meeste slagen (golfswings) wordt het gehele lichaam gebruikt en redelijk zwaar belast.

De golfswing
Teneinde de medische consequenties van de golfsport te kunnen vaststellen is een analyse van de fysiologische betekenis van de golfswing noodzakelijk. De golfswing bestaat uit een asymmetrische activiteit met zeer ingewikkelde kinesiologie, te verdelen in vier stadia :

de set-up of stand;de backswing of opslag;de downswing (tot de bal geraakt wordt -ongeveer 0,25 s);de doorzwaai.

De blessuregevoeligheid en sportletsels bij golf zijn onder te verdelen in twee, groepen, als gevolg van:

• externe, omgevingsgebonden factoren;
• interne, persoonsgebonden factoren.

Externe, omgevingsgebonden factoren
De letsels voor een golfer door externe, omgevingsgebonden factoren ontstaan op drie manieren:

a. letsels door het gebruik van de clubs en de 'slag';
b. letsels door het bewegen door de baan, door de vrije natuur;
c. letsels door geweld van buitenaf.
Ad a. Twee factoren spelen mee in de absolute blessuregevoeligheid.
Ten eerste is de lichaams-'stand' meestal niet ideaal, doordat door afwisselende terreinomstandigheden de voeten niet op gelijke hoogte staan door glooiing of een hindernis of iets dergelijks en dikwijls de bal niet in hetzelfde vlak ligt als de voeten. De tweede belangrijke factor in de blessuregevoeligheid zijn bovenal de fouten in de slagtechniek, met als gevolg abnormale of ongewenste spierafwikkelingen, gewrichtsbelastingen enzovoort. Dit heeft als ultieme consequentie:

• over de bal heen slaan >geen impact >alle energie verdwijnt in de doorzwaai
• in de grond slaan respectievelijk tegen de grond slaan, waarbij praktisch of geheel geen doorzwaai ontstaat.

Gesteld kan worden dat in de specifieke golfslag alle gewrichten en de gehele musculatuur van het bewegingsapparaat worden gebruikt, met dien verstande dat er links-rechtsverschillen zijn.
Ad b. Bij letsels door het bewegen door de baan wordt gedoeld op letsels die niet direct aan de eigen sportieve activiteit toe te schrijven zijn, maar als het ware door de baan worden veroorzaakt, zoals enkel-, knie-, heup- of rug blessures door struikelen over boomstronken, in konijnenholen enzovoort.
Ad c. Bij letsels door geweld van buitenaf moet worden gedacht aan gelukkig zeer zeldzame zaken; voornamelijk zeldzaam door met name de strenge regels van de etiquette en golfvaardigheid. Gedoeld wordt hier op het geraakt worden door een bal geslagen door een andere speler, door een terugkaatsende eigen bal, bijvoorbeeld door een boom of ander voorwerp, of door een slag van een medespeler met diens club (bijna altijd door onachtzaamheid, vooral een onder zeer jeugdigen nogal eens waargenomen letsel).

Interne, persoonsgebonden factoren
Onder interne, persoonsgebonden factoren kan men verstaan:

• overbelasting c.q. slechte training en/of warming-up;
• foute techniek;
• role of the mind ('tussen de oren'). Deze factoren gelden niet als specifiek voor golf en worden (niet omdat ze niet uiterst belangrijk zijn) niet behandeld in de context van dit artikel.

Statistische gegevens over blessures in golf zijn weinig voorhanden. Wel kan een indruk wörden verkregen over de meest voorkomende aan de sport toe te schrijven blessures door empirische noteringen. Het blijkt dat ook bij officiële wedstrijden en ondanks sportmedische begeleiding veel blessures niet worden geregistreerd of gemeld en buiten de statistiek om behandeld zijn. Zeer veel, misschien wel de helft van de blessures, zijn herhalingen van oude blessures, watgezien de aard van de blessures en/of de aard van de sport niet verbazingwekkend is. Ook kan worden gesteld dat ernstig of blijvend letsel ten gevolge van de sport niet of zeer sporadisch voorkomt.

De enige botbreuk die specifiek wordt gesignaleerd is de fractuur van het os hamatum (een handwortelbeentje), een fractuur die eveneens wordt waargenomen bij sporten met een swing door de pols, zoals bij baseball. Veel voorkomend zijn klachten ter plaatse van de elleboog, identiek aan de 'tennisarm' (epicondylitis lateralis) maar dan in de linker elleboog bij een rechtshandig individu. Verder wordt de tendovaginitis in tegenstelling tot wat verwacht wordt moet golf worden gerekend tot de middelmatig zware sporten. De 'workload' is zeer verschillend en onder meer sterk afhankelijk van factoren als snelheid van bewegen door de baan, dragen van de tas, geaccidenteerdheid van het terrein en weersomstandigheden.Fysiologisch onderzoek toont de te verwachten invloeden op hartritme, bloed-glucosespiegels, oxygenatie, vrij-vetzuurgehalten enzovoort.

Een apart probleem binnen deze sport wordt hier alleen gememoreerd, zonder dat de zwaarte van de sportmedische implicatie bekend is. Dit betreft het verschil in inspanning, dat geldt gedurende het grootste deel van de ronde met steeds de overgang naar perioden van relatieve rust tijdens het precisiewerk op de putting-green (door de baan is het grof en zwaar werk, op de green licht en fijn).

Hoewel vaak onvoldoende onderkend, hoort preventie van letsels ook tot het medisch handelen. Gezien de aard van de golfletsels en de grote incidentie van preëxistente letsels, wordt benadrukt dat ter voorkoming van letsels een goede algemene conditie, inclusief algemene fysieke training, van het uiterste belang is.
Voordat aan de beoefening van de sport (het 'lopen van een ronde door de baan') wordt begonnen, moet een goede algemene warming-up plaatsvinden, gevolgd door specifieke oefeningen in de golfswing.
Onder toezicht op de 'hygiëne' van de sport kan evenals het bovenstaande ook worden verstaan het gebruik van goed materiaal, aangepaste kledij, goede hulpmiddelen enzovoort.
De specifieke blessures die bij golf optreden, vragen geen aparte medische kennis en kunnen worden verholpen met behulp van een algemene behandeling van sportblessures met de gewone algemene diagnostiek en behandeling, zoals immobilisatie, rust, oefentherapie, bandage en algemene advisering. Vaak zijn de letsels herhalingen van eerder opgetreden ongemak (ca. 50%). Zoals vermeld is het enige mogelijk typische golfletsel de fractuur van het os hamatum en de 'golfarm'.